از مرحله نگهداری حیوانات جهت کشتار تا مرحله آخر که بستهبندی گوشت است آب فراوانی در قسمتهای مختلف مصرف میشود که در ترکیب با مواد آلی، خون، چربی و مواد جامد زائد دیگر یکی از خطرناکترین و آلودهترین نوع فاضلاب به حساب میآید. جهت جلوگیری از آلودهکردن محیط زیست و حفاظت از سلامت انسان و دیگر موجودات زنده تصفیه فاضلاب کشتارگاه دارای اهمیت زیادی است که در ادامه به آن میپردازیم.
تصفیه فاضلاب کشتارگاه و هدف آن
تصفیه فاضلاب کشتارگاه (Slaughterhouse Wastewater) از این رو اهمیت دارد که کشتارگاهها یکی از بزرگترین تولیدکنندههای پسماند آلی محسوب میشوند. برای تولید گوشت فعالیتهای زیادی باید صورت بگیرد که از مهمترین آنها به کشتار، تخلیه خون، حذف پوست و مو، تخلیه فضولات، شستشوی لاشه و حذف ضایعات گوشت میتوان اشاره کرد. هر کدام از مراحل تهیه گوشت که شامل شستشو با آب است تبدیل به فاضلاب میشود که یک خطر بزرگ برای محیط زیست بشمار میآید. اگر این فاضلابها تصفیه نشوند، آلودگی وارد آب، خاک و هوا میشود که تهدیدی جدی برای سلامت افراد و موجودات زنده است.
بیشتر بخوانید : تصفیه پساب صنعتی
فاضلاب کشتارگاه ها چه مشخصاتی دارند؟
ترکیبات پیچیدهای که در فاضلاب کشتارگاه وجود دارد شامل چربیها، پروتئینها، الیاف، محتوای آلی بالا، پاتوژنها و مواد دارویی برای اهداف دامپزشکی است که در سراسر جهان مضر حساب میشود که به همین جهت است که تصفیه فاضلاب کشتارگاه به مسئلهای مهم و حیاتی تبدیل میشود. برای بررسی کیفیت فاضلاب پارامترهای اکسیژن مورد نیاز زیستشیمیایی BOD(Biochemical Oxygen Demand)، اکسیژن مورد نیاز شیمیایی COD (Chemical Oxygen Demand)، کربن آلی کل TOC(Total organic Carbon)، نیتروژن کل TN (Total Nitrogen)، فسفر کل TP(Total Phosphorus) و کل ذرات جامد معلق TSS (Total Suspended Solids) اندازهگیری میشود که مقادیر آنها برای کشتارگاه در جدول زیر آمده است.
پارامتر | بازه | میانگین |
BOD | ۱۵۰-۸۵۰۰ | ۳۰۰۰ |
COD | ۵۰۰-۱۶۰۰۰ | ۵۰۰۰ |
TOC | ۵۰-۱۷۵۰ | ۸۵۰ |
TN | ۵۰-۸۵۰ | ۴۵۰ |
TP | ۲۵-۲۰۰ | ۵۰ |
TSS | ۰.۱-۱۰۰۰۰ | ۳۰۰۰ |
PH | ۴.۹-۸.۱ | ۶.۵ |
روش های تصفیه فاضلاب کشتارگاه
تصفیه فاضلاب کشتارگاه به روشهای مختلفی صورت میگیرد که در ادامه به طور خلاصه به توضیح هر کدام میپردازیم.
تصفیه فیزیکی فاضلاب یا تصفیه اولیه (Preliminary Treatment)
برای جدا کردن ذرات معلق و بزرگ از بخش مایع فاضلاب کاربر دارد. این مرحله یکی از مهمترین گامهای تصفیه فاضلاب کشتارگاه به شمار میآید؛ چرا که علاوه بر افزایش راندمان مراحل دیگر، از آسیب دیدن به تجهیزاتی که در مراحل بیولوژیکی و شیمیایی استفاده میشود میتواند جلوگیری کند. در این مرحله میتوان از ابزارآلاتی که نقش صافی و غربالگر را دارند مانند آشغالگیر مکانیکی و آشغالگیر دستی استفاده کرد.
متعادل سازی فاضلاب
یکی از اهداف اصلی متعادل سازی این است که نوسانات مواد آلی را کاهش و یا به حداقل رسانده شود تا در مراحل بعدی تصفیه فاضلاب کشتارگاه شرایط بهینه شود. یکدست سازی فاضلاب باعث میشود تا تمام بخشهای تصفیه فاضلاب کشتارگاه دام و طیور از نظر کیفیت و کمیت شبیه به هم شوند.
تصفیه بیولوژیکی
تصفیه بیولوژیکی ( Biological Treatment) به فرآیندهایی گفته میشود که در آن باکتریهای هوازی (Aerobic) و بیهوازی (Anaerobic) و میکروارگانیسمها باعث حذف مواد آلی در فاضلابها میشوند در فاضلاب کشتارگاهها موادآلی، BOD و COD بسیار بالا هستند که تصفیه بیولوژیکی به حذف و کاهش غلظت این مواد کمک زیادی میکند
نکات مهم در انتخاب بهترین روش تصفیه فاضلاب کشتارگاه
جهت این که چه روشی برای تصفیه فاضلاب کشتارگاه میتواند انتخاب مطمئنتر و درستتری باشد باید فاکتورهای زیر را در نظر گرفت تا با یک جمعبندی بتوان شیوه بهتر را عملی کرد.
- کیفیت فاضلاب خروجی جهت استفاده مجدد
- نوع کشتارگاه دام یا طیور
- تعیین پارامترهای فاضلاب کشتارگاه مانند COD, BOD و TOC
- حجم فاضلاب تولید شده روزانه
- تعیین بودجه جهت راهاندازی تصفیهخانه
بیشتر بخوانید: آب شیرین کن کشاورزی
اثر پسماند کشتارگاه دام بر طبیعت
باقی ماندن پسماند کشتارگاه در طبیعت ابعاد بزرگی را در پی دارد. این پسماند در آب و خاک نفوذ پیدا میکنند و کم کم وارد چرخه غذایی انسان و موجودات زنده میشوند. علاوه بر مشکلاتی که اینگونه بر سلامت انسان اثر میگذارند، حیواناتی که در این مکانها حضور پیدا میکنند خود میتواند ناقل انواع بیماریها باشند که در نهایت هزینه درمان بیماریها متحمل خانوادهها میشود. آلودگی محیط زیست ناشی از پسماند کشتارگاهها یکی از پرخطرترین نوع آلودگیها به حساب میآید که با توجه به افزایش روزانه مصرف دام و طیور در سراسر دنیا تصفیه فاضلاب کشتارگاه دام و طیور میتواند از آسیبهای ناشی از آن تا حد بسیار زیادی جلوگیری کند.
سخن آخر
با توجه به اثرات مخرب و جبران ناپذیر فاضلاب کشتارگاه و نقش آن در محیط زیست و سلامت انسان و موجودات زنده باید بخش تصفیه فاضلاب کشتارگاه آن به بهترین شیوه پیادهسازی شود تا از پیشامدهای منفی آن تا جایی که مقدور است جلوگیری شود. دانش لاین به عنوان یک سایت تخصصی در طراحی انواع روشهای تصفیه با برگزاری دورههای آموزشی در این زمینه توانسته به صنعتگران و تولیدکنندگان کمک شایانی کند.