تصفیه فاضلاب صنعتی چیست + انواع روش های تصفیه پساب
انواع روش های تصفیه فاضلاب صنعتی کدامند؟
تصفیه فاضلاب صنعتی با پالایش و حذف ترکیبات آلاینده میتواند کمک بسیار زیادی به محیط زیست کند، چرا که ترکیبات مضر موجود در پساب صنعتی آسیبهای جبرانناپذیری به محیط زیست وارد میکند. فاضلاب صنعتی را میتوان از مضرترین انواع پسابها در نظر گرفت، که در اکثر موارد از فاضلاب خانگی خطرناکتر است. ورود این نوع ترکیبات و پس ماندها به دل طبیعت در نهایت روی محیط زیست تاثیر منفی خواهد گذاشت و در طولانی مدت روی زندگی انسانها نیز تاثیرهای مخربی خواهد داشت! در این مقاله با انواع روشهای تصفیه فاضلاب صنعتی آشنا خواهید شد.
همچنین بخوانید: مضرات فاضلاب برای محیط زیست
اهداف تصفیه فاضلاب صنعتی چیست؟
فاضلابهای صنعتی ممکن است به ترکیبات مختلفی آلوده شده باشند که این ترکیبات دقیقا وابسته به نوع محصول تولیدی بخش مورد نظر دارد. از جمله ترکیبات موجود در فاضلاب صنعتی میتوان به روغنها، ذرات کلوئیدی و اسیدهای مضر اشاره کرد. برای درک بهتر شرایط بهتر است فاضلاب صنعتی موجود در کارخانههای معدنی یا حتی پالایشگاهها را در نظر بگیرید. در صورتی که پسماند این نوع کارخانهها وارد محیط زیست شود، مطمئنا ضررهای آن به شدت مخرب خواهد بود. مهمترین دلیل تصفیه فاضلاب صنعتی و به وجود آمدن انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب، جلوگیری از آسیبهای جبرانناپذیر به محیط زیست است.
انواع تصفیه فاضلاب صنعتی
روشهای مطمئن و تایید شدهای برای تصفیه فاضلابهای صنعتی وجود دارد که جواب خود را در کارخانهها پس دادهاند. البته، این در صورتی است که مسئولان کارخانهها و صنایع به کارگیری این روشها را در نظر داشته باشند و دغدغه آنها حفظ محیط زیست پیرامون باشد. چند مورد از مهمترین انواع روش های تصفیه فاضلاب صنعتی در صنایع مختلف به صورت زیر است.
بیشتر بخوانید: تصفیه فاضلاب به روش MBBR
روش تصفیه فاضلاب صنعتی به صورت فیزیکی
یکی از رایجترین انواع روش های تصفیه فاضلاب صنعتی و پساب استفاده از مدل فیزیکی است. پساب صنعتی حاوی ذرات جامد با اندازههای مختلف است که این ذرات را میتوان طی یک یا چند مرحله حذف کرد. اولین مرحله در روش فیزیکی، نصب یک توری، آشغالگیر یا فیلتر در مسیر خروج پسماند است تا ذرات بزرگ فاضلاب و آشغالها توسط آن جداسازی شود.
در مراحل بعد میتوان از فیلترهایی با اندازه حفرات ریزتر استفاده کرد تا مرحله به مرحله ذرات و ترکیبات موجود در فاضلاب صنعتی را جدا کرد. هر کدام از این مراحل با توجه به نوع فرایند فیلتراسیون نامگذاری میشود. ولی آخرین و مهمترین مرحله چنین فرایندهایی اسمز معکوس یا RO است که ذرات جامد محلول با اندازه نانومتر را نیز از جریان پساب جدا میکند.
بیشتر بخوانید: فیلتر کربنی چیست
روش تصفیه فاضلاب صنعتی به صورت شیمیایی
روش تصفیه فاضلاب صنعتی به صورت شیمیایی یکی از انواع فرآیندهای تصفیه فاضلاب است که طی آن یک ترکیب شیمیایی به پسماند تزریق میشود. با این کار، میتوان فرآیند جداسازی ترکیبات مضر و از بین بردن آنها را قبل از ورود به محیط زیست انجام داد. یکی از بهترین مثالها در این روش حذف مواد روغنی است که با تزریق ترکیبات شیمیایی مورد نظر به راحتی قابل انجام است.
در بعضی از موارد برای تنظیم PH پسماند نیز از روش تزریق شیمیایی استفاده میشود. دقت داشته باشید که بر اساس نوع پساب و ترکیبات آلاینده موجود در آن، نوع ترکیبات شیمیایی مورد استفاده در این روش نیز متفاوت است. اگر فرایند نهایی تصفیه پساب صنعتی را RO در نظر بگیریم، این روشها را میتوان به عنوان پیش تصفیه شیمیایی در نظر گرفت، که با تزریق مواد شیمیایی پساب خام ورودی را به استاندارد آب خوراک اسمز معکوس میرسانیم.
بیشتر بخوانید: آیا عملیات پیش تصفیه برای اسمز معکوس لازم است
روش تصفیه فاضلاب صنعتی از نظر بیولوژیکی
یکی از رایجترین روشهای تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی استفاده از باکتریها و میکروارگانیسمها است، تا با استفاده از آنها ترکیبات آلی موجود در پساب تجزیه شوند. در این حالت باکتریها از ترکیبات آلاینده موجود در پساب به عنوان غذا استفاده میکنند و آن ها را تجزیه میکنند.
در این مورد، روشهای اختصاصی و متنوعی وجود دارد تا بتوان آب خروجی از یک کارخانه را از نظر بیولوژیکی تصفیه کرد. ولی یکی از رایجترین روشهای سیستمهای بایو راکتور غشایی (MBR) است که از ترکیب یک فرایند غشایی شامل میکروفیلتراسیون یا اولترافیلتراسیون و فرایند بیولوزیکی کارایی سیستم را تا حد خیلی زیادی افزایش میدهند. سیستمهای MBR را نیز میتوان پیش تصفیه فرایند اسمز معکوس در نظر گرفت.
بیشتر بخوانید: تصفیه فاضلاب پتروشیمی چیست
دلایل تصفیه پساب صنعتی
فاضلاب صنعتی یا پساب صنعتی همان خروجی کارخانههای صنعتی و تولیدی است که به صورت پساب از کارخانه خارج میشود. آب ورودی به کارخانهها تمیز است و در واقع طی مراحل تولید محصولات داخل کارخانه به مواد مضر و آسیبزا آلوده میشود. در نهایت، این آب باید دفع شود که در بسیاری از شرایط به صورت یک ترکیب مضر مستقیما وارد محیط زیست میشود.
همچنین با توجه به کمبود آب در کشور تصفیه پساب و استفاده مجدد از آن در صنعت بسیار مورد توجه قرار گرفته است. جدیدا کارخانجات مختلف با استفاده از سیستمهای بازیابی آب یا در اصطلاح Reuse پساب تولید شده را بازیابی و دوباره مورد استفاده قرار میدهند.
همچنین بخوانید: تصفیه فاضلاب صنایع لبنی و روش های آن
طراحی و تولید پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی
اگر در یک صنعت خاص فعالیت دارید که پساب زیادی تولید میکنید، بهتر است به تصفیه فاضلاب صنعتی تولیدی آن کارخانه توجه داشته باشید. برای این کار میتوانید با شرکتهای فعال در این صنعت مشورت کنید. اولین قدم در این راه طراحی سیستم تصفیه پساب و بازگردانی آب متناسب با نیاز شماست. برای این کار شرکت سازنده از شما آنالیز دقیق پساب تولیدی را مطالبه میکند و بر اساس ظرفیت تولیدی شما در روز یا در ساعت و نوع و غلظت آلاینده ها پکیج مناسبی از انواع روشهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی پیشنهاد میدهد. طراحی و تولید پکیج تصفیه پساب صنعتی یک امر تخصصی است و نیاز به دانش علمی و تجربه دارد. بنابراین، برای رسیدن به بهترین نتیجه بهتر است در مورد شرکت مورد نظر خوب تحقیق کنید و کار خود را به یک شرکت مورد تایید با نیروهای متخصص بسپارید.
فاکتورهای مهم در تعیین روش های تصفیه فاضلاب صنعتی
فاکتورهای مهم در تعیین روشهای تصفیه فاضلاب صنعتی شامل موارد زیر میباشد:
1- غلظت چربی و ذرات کلوئیدی در فاضلاب
2- میزان یونهای سمی مانند روی، نیکل، کادمیوم
3- مقدار و خصوصیات مواد جامد معلق
4- درجه تجدیدناپذیری فاضلاب صنعتی
5- پارامترهای کیفی مانند BOD، COD، TSS و pH
6- نوع مواد آلی و غیر آلی در فاضلاب
7- کیفیت مورد نیاز برای پساب خروجی برای استفاده دوباره یا تخلیه به محیط زیست
8- مقدار پساب ورودی به تصفیهخانه
سخن آخر در رابطه با تصفیه فاضلاب صنعتی
در صنایع مهمی مانند خودروسازی، نفت و گاز و تولید محصولات غذایی معمولا حجم پساب تولیدی بسیار بالاست. این شرکتها برای دفع فاضلاب تولیدی با مشکلات زیادی مواجه هستند. برای چنین شرکتهایی استفاده از سیستم های Reuse مبتنی بر فرایند های غشایی میتواند راهگشا باشد، چون علاوه بر حل مشکل دفع به صرفه جویی در مصرف آب و استفاده مجدد در آن نیز کمک میکند.
