عمومی
اسمز معکوس (Reverse Osmosis) چیست؟
اسفند
اگر شما هم در صنعت تصفیه آب فعالیت می‌کنید بطور قطع واژه اسمز معکوس (Reverse Osmosis) یا در اصطلاح RO را شنیده‌اید. فرایند اسمز معکوس یکی از روش‌های مهم و پرکاربرد برای نمکزدایی یا شیرین سازی آب است. در صنایع تصفیه فاضلاب و پساب نیز استفاده‌های زیادی از آن می‌شود. اگر به مناطقی از کشور که وضعیت آب شهری در آن‌ها مطلوب نیست سفر کرده باشید، مانند استان خوزستان یا مازندران، بطور حتم خواهید دید که از دستگاه تصفیه آب برای مصارف شرب استفاده می‌کنند، این سیستم‌های تصفیه خانگی نیز از اسمز معکوس برای افزایش کیفیت آب بهره می‌برند. این‌ها همگی بیانگر دایره بسیار گسترده استفاده از reverse osmosis است. اگر مایلید بدانید اسمز معکوس چیست و چه خصوصیاتی دارد با ما همراه باشید.
اسمز معکوس چیست؟
ساده ترین تعریفی که می توان برای اسمز معکوس ارایه داد بدین صورت است; فرایندی است که در آن آب تقریبا خالص و عاری از هر گونه یون، در اصطلاح آب دیونیزه (Deionized Water)، توسط یک غشای نیمه‌تراوا تحت فشار تولید می‌شود. برای درک بهتر مفهوم و اساس کار این فرایند لازم است در ابتدا با یک فرایند طبیعی به نام اسمز آشنا شویم.
اسمز طبیعی چیست؟
اسمز یک پدیده طبیعی است که به شکل‌های گوناگون در طبیعت در حال رخ دادن است. در این پدیده یک محلول با غلظت کمتر به‌طور طبیعی به سمت محلول با غلظت بیشتر حرکت می‌کند تا در اثر اختلاط این تفاوت غلظت جبران شود، این حرکت طبیعی تا رسیدن به تعادل ادامه می‌یابد. بطور مثال، ریشه درخت آب را با استفاده از همین پیدیده اسمز از خاک جذب می‌کند. حال اگر بین دو محلول که غلظت‌های متفاوتی دارند نیز یک غشا قرار دهیم در اثر پیدیده اسمز آب از محلول رقیق تر به محلولی که غلیظ تر است جریان می‌یابد. به نیرویی که باعث ایجاد این جریان طبیعی می‌شود فشار اسمزی گفته می‌شود.
اسمز معکوس فرایندی است که در آن آب تقریبا خالص و عاری از هر گونه یون، در اصطلاح آب دیونیزه، توسط یک غشای نیمه‌تراوا تحت فشار تولید می‌شود.
در اسمز معکوس reverse osmosis با استفاده از یک نیروی فشار خارجی مانند فشار پمپ این جریان طبیعی را معکوس می‌کنند، به عبارتی فشار پمپ باعث انتقال آب از محلول غلیظ به سمت محلول رقیق می شود. این فرایند معکوس شده اساس کار سیستم‌های تصفیه آب غشایی نظیر اسمز معکوس، نانو فیلتراسیون و …است.
